Ik wil graag een Nederlandse staatsobligatie aankopen, en daarbij krijg ik te maken met een coupon en opgelopen rente, kunt u daar in algemene zin meer over vertellen?

Bij de aankoop van een obligatie kan het gebeuren dat u naast de koers nog een extra bedrag betaalt voor de couponrente. Dat zit als volgt: een houder van een staatsobligatie met een coupon ontvangt jaarlijks de bij de lening horende couponrente; vaak gebeurt dat op 15 juli of 15 januari. Dit is de zogeheten rentevervaldag. Op de aflossingsvervaldag wordt de hoofdsom van de lening a pari (100 procent van de hoofdsom) afgelost en wordt ook de laatste rentebetaling verricht.

Maar niet iedereen koopt zo’n lening precies op de rentevervaldag of op het moment van de initiële uitgifte. Wanneer de obligatie al loopt en de recentste coupon is uitgekeerd, dan gaat een nieuwe renteperiode lopen. De coupon groeit iedere dag verder aan, totdat die weer wordt uitbetaald.

Bij leningen met opgelopen rente is het ook belangrijk om een onderscheid te maken tussen twee manieren waarop de koers kan zijn weergegeven: clean of dirty. Bij een dirty prijs zit in de koers ook de opgelopen rente verwerkt. In de praktijk komt het vaker voor dat de koers (vaak uitgedrukt als percentage van de nominale waarde) noteert zonder de opgelopen rente. Dit heet clean geprijsd.

Dagen
De koper en verkoper krijgen de rente waar zij recht op hebben in een obligatietransactie. De verkoper krijgt van de koper zijn deel van de opgelopen rente (en uiteraard de koers van de hoofdsom). Die koper krijgt vervolgens bij aanhouden van de lening uiteindelijk, op de rentevervaldag, de rente over het hele jaar uitgekeerd. Zo ontvangt deze per saldo ook zijn deel (dus gerekend vanaf de datum van aanschaf tot de rentevervaldag) van de opgebouwde rente.

Bij de berekening van de opgelopen rente geldt dat het aantal rentedagen ook het echte aantal dagen is dat het kalenderjaar telt. Dus als een lening per jaar over 10.000 euro 6 procent rente vergoedt, dan is dat per dag (in een niet-schrikkeljaar) afgerond 1,644 euro (600 euro rente gedeeld door 365 dagen).

Kosten
Verder is het bij een beurstransactie goed om rekening te houden met bijkomende kosten. Zo is er de zogeheten spread. De spread is het verschil tussen de bied- en laatkoers. De biedkoers is de koers waartegen beleggers kunnen verkopen, de laatkoers waartegen zij kunnen kopen. De laatkoers is hoger dan de biedkoers. Deze spread is onder andere afhankelijk van de liquiditeit van de obligatie en de marktomstandigheden.

Voor de courante staatsobligaties zien we dat deze spread vaak (onder normale omstandigheden) tussen de 10 en de 25 basispunten bedraagt. Een andere factor die van (negatieve) invloed is op het rendement zijn uiteraard de transactiekosten waar de belegger tegenaan loopt bij aan- en verkoop. Mogelijk zijn er nog meer kosten, bijvoorbeeld in de administratieve- of aflossingssfeer. Uw bank of broker kan u daar meer over vertellen.

Meer informatie over de Nederlandse staatsobligaties en de voorwaarden daarvan is te lezen op de website van het Agentschap van de Generale Thesaurie (ministerie van Financiën) www.dsta.nl.


Bron: ANP / Hollandse Hoogte Fotograaf: Berlinda van Dam